Szlak wodny


Tama Brodzka - jez. Bachotek - jez. Strażym - jez. Zbiczno - Jez. Ciche, 16,2 km

Jest to szlak wiodący przez najpiękniejsze i najbardziej znane jeziora Pojezierza Brodnickiego. Z uwagi na znaczenie połączeń wodnych, jakie stwarza uchodząca do Drwęcy Skarlanka, do opisu włączono też część szlaku położoną poza Parkiem.
Ujście Skarlanki do Drwęcy znajduje się w widłach 2 szlaków kolejowych, wiodących z Brodnicy przez Tamę do Działdowa i Iławy. Skarlanka przy ujściu jest rzeką uregulowaną, dość szeroką, o słabym prądzie. Gdy wpływamy na nią z Drwęcy, płyniemy najpierw pod mostem kolejowym i zaraz za nim pod drogowym na szosie Toruń - Olsztyn (Brodnica - Nowe Miasto Lubawskie). Za mostem drogowym, po lewej stronie pod lasem, dogodne miejsce do wodowania dla rozpoczynających wędrówkę z Tamy Brodzkiej (st. PKP i przyst. PKS w odległości ok. 800 m).
Z tego miejsca rozpoczyna się właściwa trasa spływu. Po ok. 400 m od szosy wpływamy na jez. Bachotek. Po prawej, wsch. stronie widoczne pomosty ośrodka wypoczynkowo-szkoleniowego Uniwersytetu Toruńskiego. Płyniemy wzdłuż brzegu wsch., bardziej urozmaiconego, z wysokimi, częściowo niezalesionymi zboczami, przy których ciągnie się pas trzcin z kilkoma wąskimi przerwami. Dogodne miejsce do biwakowania znajduje się na malowniczej, zalesionej wyspie, ze śladami wczesnośredniowiecznego grodziska. Wyspa położona jest w środkowej części akwenu, a po wsch. stronie w jezioro wcina się półwysep, nadający się również do dłuższego pobytu (2,6 km). Płynąc dalej, pozostawiamy po prawej kąpielisko ośrodka wypoczynkowego kopalni Mysłowice, mijamy nieduży ośrodek zakładów "Polmo" i za półwyspem docieramy do Stanicy Wodnej PTTK w Bachotku (4,1 km). Z tego miejsca można również rozpocząć wędrówkę, a także w razie potrzeby wypożyczyć kajaki.
Od Stanicy kierujemy się na skos w prawo, w stronę zach. brzegu jeziora, mając po prawej płaty rdestnic, osoki i grążeli (chron.) występujące w płytkiej, zarastającej części. Docieramy do ujścia Skarlanki, a po kilkuset metrach do niskiego mostu (5,1 km), zwanego przez J. Krippendorfa mostkiem Jadwigi, za którym rozciąga się obszar Brodnickiego Parku Krajobrazowego. Przy moście, po lewej stronie pomnik ku czci pomordowanych w okresie hitlerowskiej okupacji. Płyniemy dalej malowniczą Skarlanką pod ledwo zaznaczający się prąd. Po lewej stronie bór sosnowy, po prawej rozległe, niedostępne łąki i zarośla objęte ochroną jako rez. torfowiskowo - leśny "Bachotek". Na tym odcinku spływu spotyka się wiele roślin chronionych, jak np.: grzybienie białe i grążele żółte; jest rzeczą oczywistą, że nie wolno ich zrywać. Jest tu również strzałka wodna i włosiennicznik krążkolistny. Długość Skarlanki pomiędzy jeziorami Bachotek i Strażym wynosi nieco ponad 2,0 km. Poza rejonem mostu, miejsca do zatrzymania znajdują się jedynie po lewej stronie rzeki; są nieliczne i trudno dostępne.
Na jez. Strażym wpływamy w połowie jego długości, po minięciu z prawej małej wysepki (7, l km). W części pd. - wsch. jeziora znajduje się obszerne miejsce biwakowe, zajmowane często przez obozy harcerskie. Obok niego znaleźć można ujście bardzo wąskiego i płytkiego kanału, wiodącego do malowniczego jez. Skrzynka.
Zasadniczy szlak prowadzi jednak w kierunku pn. - zach., wzdłuż lewego brzegu. Po prawej stronie, na wysokim, odkrytym brzegu widoczny ośrodek wypoczynkowy "Towimoru" Toruń. Po lewej wspomniana przy opisie trasy 1, binduga; do niedawna było tam pole namiotowe. Naprzeciw niej ujście Skarlanki, przy nim tartak i wylęgarnia ryb, a dalej w siedzibie Gospodarstwa Rybackiego Zarząd Brodnickiego Parku Krajobrazowego. W sąsiedztwie ujścia, pomiędzy szosą i brzegiem jeziora, ładnie zagospodarowane pole biwakowe (7,8 km). Płyniemy dalej wzdłuż zach. brzegu jeziora, pozostawiając z lewej zarastającą zatokę i kierujemy się do krótkiego, lecz bardzo malowniczego kanału, łączącego jez. Strażym z jez. Zbiczno. Przepływamy pod mostem na szosie Zbiczno - Pokrzydowo (8,3 km) i po chwili, wzdłuż przybrzeżnego tataraku, dopływamy do pierwszych obiektów ośrodka wypoczynkowego PT "Heliotur" w Toruniu, który zlokalizowany został na wyniesieniu pomiędzy jeziorami: Zbiczno i Kochanka. Jest to ośrodek ogólnodostępny z domkami turystycznymi, polem namiotowym, restauracją i wypożyczalnią sprzętu wodnego.
Od ośrodka płyniemy na zach., mając przed sobą niezalesione, wysokie zbocza z pojedynczymi zabudowaniami, należącymi do wsi Zbiczno, a następnie w kierunku pn., gdzie znajduje się mała wysepka. Na wysokości wyspy, po prawej stronie ośrodek wypoczynkowy Kombinatu Budowlanego w Toruniu. Dalej, nad pn. brzegiem jeziora pole biwakowe, a obok niego dość wąski, ale bardzo malowniczy kanał, prowadzący z Jez. Cichego (11,3 km). Płyniemy nim pod mostem na szosie Brodnica -Ciche i po ok. 400 m docieramy do małego jez. Tomaszek, zwanego też Karasiem. Ujścia w kierunku Jez. Cichego szukamy na zach. brzegu, przedzierając się przez szuwary złożone z trzciny, pałki wąskolistnej i turzyc.
Ponad kilometrowy odcinek kanału prowadzi częściowo przez łąki, a częściowo wśród kęp olsu; zdarza się, że przy wysokich stanach wody tworzą się obszerne rozlewiska, umożliwiające pływanie pomiędzy drzewami, poza korytem kanału. Na Jez. Ciche wpływamy początkowo wąską zatoką, aby po kilkuset metrach osiągnąć główny akwen tego jednego z najpiękniejszych jezior. Na wąskiej przestrzeni pomiędzy brzegiem i wysokim, zalesionym zboczem możliwość krótkich postoi, lecz najdogodniejsze miejsca biwakowe znajdują się w sąsiedztwie pn. krańca jeziora. Płynąc w ich kierunku, mijamy wyspę zw. Kępą (15,3 km). Brzegi jeziora są wysokie, strome i porośnięte bujnym lasem. W miejscu, gdzie jezioro zwęża się, brzegi stają się łagodniejsze, stwarzając dobre warunki do biwakowania. Przybrzeżne polany znajdują się po obu stronach jeziora (16,2 km). Gdy kończymy spływ, lepiej zatrzymać się na brzegu wsch., skąd ok. 2 km do wsi Ciche.

źródło: "Brodnicki Park Krajobrazowy", Stefan Iwicki, Andrzej Zielski, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa 1990


Aktualizacja: 2008.11.04, stat: 4887