Pierwsza pomoc jest często kluczową częścią postępowania w przypadku urazów i nagłych zachorowań. Pomimo aktualnych obaw związanych z epidemią koronawirusa (COVID-19) i koncentracją na zapobieganiu jej rozprzestrzeniania i leczeniu chorych w społeczeństwie nadal występują obrażenia i choroby niezwiązane z koronawirusem. Zapewnienie szybkiej i skutecznej pierwszej pomocy może zapobiec dodatkowemu obciążeniu systemu opieki zdrowotnej, umożliwiając zaopatrzenie prostych obrażeń lub chorób na miejscu, bez wzywania karetki pogotowia lub zabrania poszkodowanego do szpitala. Takie postępowanie może również zapobiegać niepotrzebnemu narażeniu poszkodowanego na kontakt z wirusem.
Poważne obrażenia i choroby nadal wymagają zapewnienia opieki medycznej, a ocena i leczenie takich osób nie powinny opóźniać się z powodu obawy przed COVID-19.
Wprowadzono tylko kilka zmian w obecnie zalecanych protokołach pierwszej pomocy, z których większość dotyczy zapobiegania lub minimalizacji ryzyka przeniesienia wirusa.
Wytyczne te 24 kwietnia 2020 wydała Europejska Rada Resuscytacji, będą one podlegać zmianom wraz z rozwojem wiedzy i doświadczenia w zakresie leczenia COVID-19. Ze względu na zróżnicowany poziom zaawansowania pandemii mogą istnieć różnice dotyczące praktyki klinicznej w poszczególnych krajach.
Podczas pandemii COVID-19:
• Załóż, że każda poszkodowany jest osobą zakażoną wirusem SARS-CoV-2 i odpowiednio do tego postępuj. Poszkodowany może nie mieć objawów infekcji a mimo to być nosicielem wirusa.
• Jeśli poszkodowany przebywa w jednym mieszkaniu z inną osobą mogącą udzielić pomocy i jest zakażony wirusem SARS-CoV-2 to taka osoba prawdopodobnie już została narażona na kontakt z wirusem i może być gotowa udzielić pierwszej pomocy.
Jeśli przy poszkodowanym brak innej mieszkającej z nim osoby:
1) Postępuj zgodnie z krajowymi zaleceniami dotyczącymi dystansu społecznego, jeśli to możliwe użyj środków ochrony indywidualnej (ŚOI)
2) Środki ochrony indywidualnej (rękawiczki, maski, ochrony oczu itp.) mogą być używane w każdym przypadku udzielania pierwszej pomocy, ale zawsze należy zachować ostrożność, w celu ochrony poszkodowanego i osoby udzielającej pierwszej pomocy
3) Wyznaczeni do udzielania pierwszej pomocy pracownicy powinni najpierw założyć środki ochrony indywidualnej (ŚOI) a potem, bez zbędnej zwłoki, udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu
4) Jeśli poszkodowany reaguje i jest w stanie wykonywać polecenia dotyczące samodzielnego udzielenia sobie pierwszej pomocy, udziel porady z bezpiecznej odległości (2 m). Jeśli poszkodowany posiada osłonę twarzy / maskę, zachęć go do noszenia jej podczas udzielania pierwszej pomocy. Jeśli członkowie rodziny chcą udzielić poszkodowanemu bezpośredniej pomocy można ich instruować w tym zakresie. Niekiedy trzeba będzie na miejsce udzielania pierwszej pomocy donieść np. środki opatrunkowe, bandaże itp.
5) Jeśli poszkodowany nie reaguje lub nie jest w stanie sam udzielić sobie pierwszej pomocy, może być konieczne zapewnienie bezpośredniej opieki. Jednak poszkodowany i osoba udzielająca pierwszej pomocy muszą zdawać sobie sprawę z ryzyka przeniesienia infekcji.
Kolejność działań podejmowanych przy poszkodowanym przez świadka zdarzenia, do którego doszło poza miejscem zamieszkania:
1) Natychmiast wezwij pomoc medyczną
2) Jeśli to możliwe noś rękawiczki, kiedy dotykasz i opiekujesz się poszkodowanym
3) Jeśli możesz noś osłonę twarzy / maskę i rozważ założenie osłony twarzy / maski na twarz poszkodowanego
4) Dotykaj tylko tego, co jest absolutnie niezbędne, pamiętając, że zarówno poszkodowany jak i wszystkie powierzchnie wokół niego mogą być zanieczyszczone przez wirusa
5) Zapewnij tylko absolutnie niezbędną pomoc w celu ograniczenia czasu ekspozycji. Może to oznaczać wykonanie takich procedur jak kontrolowanie dużego, zewnętrznego krwawienia, założenie opatrunku, podanie adrenaliny w ampułkostrzykawce, ocenę przytomności poprzez potrząsanie osobą i zawołanie oraz odpowiednie ułożenie poszkodowanego
Po zakończeniu udzielanie pierwszej pomocy koniecznie:
1) Zdejmij i wyrzucić wszelkie ŚOI
2) Dokładnie umyj ręce gorącą wodą i mydłem przez co najmniej 20 sekund
3) Tak szybko, jak to możliwe wypierz wszystkie ubrania
4) Bądź przygotowany na kwarantannę i przestrzegaj krajowych wytycznych, jeśli wystąpią u ciebie objawy COVID-19 po udzieleniu pierwszej pomocy
Ogólne zalecenia dotyczące leczenia pacjentów bez potwierdzonej infekcji COVID-19 mogą wymagać dostosowania na podstawie oceny lokalnego ryzyka.
W przypadku pacjentów z potwierdzonym i podejrzewanym COVID-19 Europejska Rada Resuscytacji, opierając się na ostatnio opublikowanym przez ILCOR przeglądzie badań naukowych wraz z komentarzem, zaleca następujące zmiany w podstawowych zabiegach resuscytacyjnych (BLS).
Rozpoznaj zatrzymanie krążenia, jeśli poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha prawidłowo
Ocenę przytomności wykonaj poprzez potrząśnięcie poszkodowanym i zawołanie. Oceniając oddech wyłącznie obserwuj klatkę piersiową i brzuch poszukując ruchów świadczących o prawidłowym oddechu. Aby zminimalizować ryzyko infekcji, nie udrażniaj dróg oddechowych i nie umieszczaj swojej twarzy przy ustach / nosie poszkodowanego
Zadzwoń po pogotowie ratunkowe, jeśli poszkodowany nie reaguje i nie oddycha normalnie
W przypadku resuscytacji prowadzonej przez jednego ratownika, w celu komunikowania się z Centrum Powiadamiania Ratunkowego podczas resuscytacji, jeśli to możliwe użyj telefonu z zestawem głośnomówiącym uwalniając ręce
Osoby udzielające pomocy powinny rozważyć zasłonięcie ust poszkodowanego szmatką lub ręcznikiem przed rozpoczęciem uciskania klatki piersiowej i defibrylacją z użyciem automatycznego defibrylatora zewnętrznego (AED). Może to zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa w powietrzu podczas uciśnięć klatki piersiowej
Osoby udzielające pomocy powinny postępować zgodnie z instrukcjami udzielonymi przez dyspozytora Centrum Powiadamiania Ratunkowego
Po zakończeniu resuscytacji ratownicy powinni jak najszybciej umyć ręce wodą z mydłem lub zdezynfekować ręce żelem do rąk na bazie alkoholu i skontaktować się z lokalnymi władzami medycznymi w celu uzyskania informacji na temat badań przesiewowych po kontakcie z osobą z podejrzeniem lub potwierdzeniem COVID-19
Źródło: https://www.prc.krakow.pl/wytyczne_covid.html
Źródło: Urząd Miejski
